Szklarnia Fata Morgana i ogród botaniczny w Pradze – Botanická zahrada Praha
Praski ogród botaniczny położony jest w dzielnicy Troja i jest jednym z najważniejszych punktów miasta o znaczeniu przyrodniczym. Spacerując mamy okazję zobaczyć tropikalne lasy pierwotne, strefę subtropikalną, winnice, ogród japoński, mokradła i rzadkie gatunki drzew. Wszystko położone jest zaledwie rzut beretem od centrum Pragi.
Do praskiego ogrodu botanicznego wybieramy się całkiem przypadkiem. Wszystko po to, aby odpocząć od fali gorąca, jaka miała miejsce pod koniec sierpnia 2019 roku. W rezultacie wylądowaliśmy po drugiej stronie Pragi, gdzie liczyliśmy na to, że w cieniu drzew uda nam się znaleźć kawałek trawnika, na którym moglibyśmy odpocząć od męczących wysokich temperatur. Dalsze spacerowanie po mieście przy prawie 40-stopniowym upale nie miało najmniejszego sensu. Ogród botaniczny położony jest przy północnym zakolu Wełtawy, oddalony od centrum o kilka kilometrów co skutecznie odstrasza pewną część leniwych turystów. Szczęśliwi, że udało nam się uciec z zatłoczonego Mostu Karola, zaczynamy zwiedzanie spokojnej i cichej części tego wiekowego miasta.
Zwiedzanie
Zwiedzanie ogrodu botanicznego można zacząć w kilku miejscach. My udaliśmy się od razu do Szklarni Fata Morgana, ale wejść do ogrodu jest kilka: od strony winnic św. Klary, części ogrodu nazywanej Stráň czy Arboretum. My zaczynaliśmy spacer od części ze szklarnią Fata Morgana, ponieważ ten obszar najbardziej nas interesował.
Tropikalna Szklarnia Fata Morgana
Tropikalna szklarnia Fata Morgana to bardzo nowoczesna, przeszklona konstrukcja w kształcie litery S. Została postawiona na skalistym terenie, aby roślinna ekspozycja jak najbardziej przypominała naturalne warunki występowania umieszczonych wewnątrz gatunków. Tylna ściana szklarni to naturalnie chropowata skała, która idealnie nadaje się do sadzenia roślin. Wewnątrz budynku znajdują się trzy oddzielne części, w których panują zróżnicowane temperatury, wilgotność powietrza, a tym samym można zaobserwować różne gatunki roślin. Fata Morgana to między innymi suche tropiki i strefy subtropikalnej, nizinny las deszczowy wilgotnych tropików i chłodne środowisko wilgotnych gór.
Spacerując, miałam wrażenie, że na chwilę przeniosłam się do lasów Kostaryki. Nie mogłam się nadziwić, oglądając różnego rodzaju fikusy, epipremnum, monstery, syngonium i inne kolorowe gatunki. Niektóre z nich widziałam pierwszy raz w życiu. To miejsce będzie strzałem w dziesiątkę dla osób kochających rośliny. Mnie wiele razy zdarzyło się przystawać i fotografować kwiaty, liście czy wspaniałe światło wpadające do wnętrza szklarni. Niektóre rośliny sprawdzałam dodatkowo w aplikacji PlantNet, żeby później nie zapomnieć, co oglądaliśmy. Po pierwszej wizycie jestem w stanie stwierdzić, że z pewnością tam wrócę.
Regiony tematyczne ogrodu botanicznego
Cały teren ogrodu botanicznego położony jest w kotlinie niedaleko rzeki Wełtawy. Osobiście zachwycił nas ogród japoński i ciekawie zagospodarowane strome zbocza z florą śródziemnomorską. Upalne popołudnie, które spędziliśmy w ogrodzie, pozwoliło nam zrobić mnóstwo kolorowych zdjęć, które do dziś przeglądamy w naszych telefonach. Spacerując, mijaliśmy środkowoeuropejskie mokradła, leśne biotopy Azji i Ameryki Północnej oraz przepiękne kwiatowe kompozycje uformowane w różne zbiorowiska. Poniżej opisujemy je bardziej szczegółowo i wrzucamy więcej zdjęć.
Ogród z roślinami ozdobnymi
Jest to najstarsza część ogrodu botanicznego, podzielona na kilka mniejszych, a jej centralnym miejscem jest klomb z dwoma sekwojami (Sequoiadendron giganteum). Dla tych, co nie wiedzą – sekwoje są jednymi z najwyższych drzew na świecie. Tuż obok miejsca z sekwojami przylega skwer z kwitnącymi roślinami jednorocznymi, bylinami, trawami ozdobnymi, gdzie kolory zmieniają się od kwietnia aż do późnej jesieni. Rośliny dobrane są w taki sposób, aby cieszyły oko o każdej porze roku.
W pobliżu tego miejsca znajduje się wejście do Ogrodu Japońskiego, a tuż przy wejściu możemy spotkać ciekawe gatunki roślin użytecznych, leczniczych, przypraw, roślin trujących – ogółem rośnie tutaj 350 taksonów przydatnych roślin.
Stráň
Stráň to ekspozycja dostępna dla turystów od 2011 roku. Jest to część ogrodu, która została najmniej przekształcona, ponieważ zadbano tutaj o to, by pozostawić jak najwięcej naturalnie występujących pierwotnych zbiorowisk stepowych. Były one typowe dla obszaru Troja aż do lat dwudziestych XX wieku, kiedy to na tych ziemiach intensywnie prowadzono pastwiska, pola uprawne i sady. Do dziś zachowały się rzadkie gatunki flory i fauny stepowej. Obecnie budowana jest zupełnie nowa wystawa Honeybee Plants and Beekeeping, czyli roślin miododajnych i pszczelarstwa.
Na skraju lasu znajduje się źródełko wody zaprojektowane przez artystę Lukáša Raisa. W ogrodzie botanicznym można znaleźć także inne jego rzeźby – pasące się na łące żelazne lamy. Spacerując po ogrodzie znaleźliśmy kilka kraników z wodą, z których można czerpać zimną wodę do picia. Dobrze, że nosimy ze sobą swoje butelki i bidony na wodę, ponieważ kilka razy musieliśmy je napełniać. W dniu, kiedy odwiedzaliśmy ogród, panowała najwyższa temperatura. Bez tej wody nie dalibyśmy rady…
Podczas spaceru po zboczu ogrodu botanicznego i części Stráň odwiedzający mogą odpocząć na drewnianych ławkach z pracowni artysty Lukáša Gavlovskiego lub na ogólnodostępnych hamakach.
Mokradła i jeziora
Na południowym krańcu łąk porośniętych niską trawą z rejonu amerykańskich prerii, inaczej zwaną trawą żubrową (Buchloe dactyloides), w otoczeniu starych i wysokich drzew iglastych znajdują się mokradła. W skład tej części ogrodu wchodzą torfowiska i staw. Torfowiska porośnięte są bujnym, zielonym mchem i roślinnością tolerującą dużą wilgotność. Wszystko funkcjonuje naturalnie i koegzystuje z niskimi wierzbami, brzozą karłowatą, sosnami i świerkami. Połączenie stawu, torfowisk i drzew iglastych pozwoliło stworzyć naturalne siedliska przyrodnicze.
Jednymi z najciekawszych roślin na torfowisku jest siedlisko roślin mięsożernych (m.in. muchołówki, dzbanki). Oprócz roślinnych morderców możemy również zobaczyć żurawinę, kilku przedstawicieli wrzosów, fiołków, pięciorników oraz mniej znanych gatunków pochodzących z torfowisk różnych części świata.
Preria północnoamerykańska
Preria to obszar zajmujący dużą część praskiego ogrodu botanicznego. Spodoba się miłośnikom rudbekii, jeżówek, astrów, nachyłków wielokwiatowych oraz Liatris pycnostachya, nazywanych płonącymi gwiazdami prerii. To miejsce przypadnie do gustu przede wszystkim osobom, które lubią silny zapach ziół i kwiatów. W sezonie cała preria bzyczy od niebotycznej liczby żerujących tutaj owadów.
Szklarnie i sukulenty
Jedną z ostatnich ekspozycji, jaką mieliśmy okazję oglądać były sukulenty pochodzące z różnych części świata, umieszczone w zadaszonej szklarni niedaleko mokradeł. Latem jest tutaj szczególnie gorąco, co niespecjalnie przeszkadza rosnącym tutaj roślinom.
Praskie winnice
Na samym końcu odwiedziliśmy odnowioną winnicę Salabka i winnicę św. Klary, gdzie jak później się dowiedzieliśmy, znajduje się dom winny, w którym można spróbować lokalnego praskiego wina. W średniowieczu winnice otaczały całą Pragę! Obecnie traktowane są jako romantyczne zakątki miasta, w których można odpocząć od zgiełku miasta. Praskich win nie znajdziesz w sklepie. To lokalny specjał, którym można się delektować będąc tylko w Pradze.
Winnice Św. Klary
Jeden z najpiękniejszych widoków na Pragę rozpościera się właśnie z tarasów winnicy Św. Klary, która znajduje się ponad zjawiskowym Pałacem Trojskim. Aby dostać się do winnic, należy zakupić bilet do praskiego Ogrodu Botanicznego. Winnica jest traktowana jako część ekspozycji ogrodu i pozostaje pod ochroną. Przez winnicę prowadzi ścieżka edukacyjna, a w środku w małym domku znajdziecie winotekę, gdzie można spróbować przepysznych, praskich win. We wrześniu odbywa się tutaj winobranie, wtedy też można degustować wino z praskich winnic.
Praktyczne informacje
Jak dojechać? Do ogrodu botanicznego i zoologicznego najlepiej dojechać autobusem ze stacji metra Nadrazi Holesovice, jednakże jest też kilka innych możliwości, które przedstawiamy poniżej.
Autobusem
č. 112 z Nádraží Holešovice (metro linia C) do przystanku Zoologická zahrada/Botanická zahrada
č. 112 z Podhoří do przystanku Zoologická zahrada/Botanická zahrada
č. 236 z przystanku Zámky do przystanku Na Pazderce
č. 144 a 102 z przystanku Kobylisy (metro linia C) do przystanku Na Pazderce
Statkiem
Od kwietnia do października do Ogrodu Botanicznego można również dopłynąć! Podróż Wełtawą trwa 75 minut. Droga z doku na Wyspie Cesarza (Císařský Ostrov) jest dobrze oznakowana. Więcej informacji można znaleźć na stronie www.paroplavba.cz.
Samochodem
Samochód lub autobus można zaparkować na parkingu ogrodu botanicznego. Parking jest płatny, lecz niestrzeżony. Parkowanie na parkingu można uregulować bezgotówkowo. Odwiedzający mogą również korzystać z parkingu Zoo.